009 Diamenty GE POL.pdf

Diamenty GE POL

Do niedawna metoda krystalizacji z fazy stałej w warunkach wysokiego ciśnienia i temperatury (metoda

HPHT) była stosowana wyłącznie w procesach produkcji diamentów syntetycznych. Obecnie jest

również wykorzystywana do poprawiania cech jakościowych - barwy i stopnia czystości diamentów

pochodzenia naturalnego.

Diamenty poprawiane GE POL, znane również jako „Pegasus” (obecnie używana jest również dla

diamentów bezbarwnych handlowa nazwa Bellataire), na rynku jubilerskim pojawiły się w pierwszym

kwartale 1999 r.; ich obecna podaż na światowym rynku diamentów przekracza 2%. Nazwa jest

skrótowcem od nazwy firmy produkującej - General Electric (GE) i dystrybucyjnej - Pegasus Overseas

Limited (POL). Wprowadzenie do sprzedaży diamentów GE POL wywołało wiele zamieszania na

światowym rynku diamentów, stwarzając wiele problemów zwłaszcza związanych z ich identyfikacją.

Posypały się również pytania, jak należy traktować owe diamenty w zunifikowanych systemach gradacji

jakości w sytuacji, gdy co najmniej dwie cechy jakościowe zostały zmienione? Czy diamenty te w ogóle

należy traktować jako naturalne czy może jako naśladownictwa? Ostatecznie, w wyniku negocjacji

ustalono, że diamenty te będą traktowane jako poprawiane, a w celach identyfikacyjnych będą laserowo

znaczone na rondyście symbolem GE POL.

Sama metoda i warunki techniczne poprawiania diamentów są strzeżone tajemnicą patentową.

Wiadomo jedynie, że jest to metoda HPHT oraz, że metodzie tej poddawane są głównie diamenty

podtypu IIa, a więc diamenty o intensywnej barwie brązowej lub o wyraźnym brązowawym odcieniu.

Brązowy odcień barwy diamentów jest, jak wiadomo, wywołany naprężeniami w sieci krystalicznej, które

powstają wskutek różnego rodzaju deformacji płaszczyzn i dyslokacji atomów w procesie wzrostu

kryształów. Zastosowanie wysokiego ciśnienia i wysokiej temperatury w trakcie procesu poprawiania

pozwala na całkowite lub częściowe usunięcie tych defektów, dzięki czemu przywracana jest „biała”

barwa diamentów.

Ponad 80% poprawianych diamentów ma barwę D-G, ponad 70% masę powyżej 1 ct oraz czystość IF-

VVS, a ponad 60% szlif brylantowy modyfikowany w formie łezki lub markizy.

Większość diamentów GE POL wprowadzanych na rynek jubilerski ma stosunkowo wysoką czystość,

dobrą barwę i nie wykazuje luminescencji (ok.93%); dają wyraźną, anomalną dwójłomność, która w

polaryskopie przy skrzyżowanych polaryzatorach (ciemne pole obserwacji), ukazuje wzór rysunku

przypominający słomiane maty z dobrze widocznymi barwami interferencyjnymi. Bardzo

charakterystyczne są też inkluzje. Mogą nimi być: drobne (w większości niezidentyfikowane) wrostki,

otoczone rysami naprężeniowymi o kształcie „halo” (jak w wygrzewanych korundach) albo cząstki

zdyspergowanego grafitu otoczone promieniście rozchodzącymi się rysami naprężeniowymi; pęknięcia i

„pióra” wyglądem przypominające „odciski palca”, często osiągające powierzchnię kamienia (jak w

korundach), których wypełnienie stanowią cząstki grafitu; dobrze widoczna jest też ziarnistość

obserwowana w postaci równoległych, brązowawych prążków albo białych „welonów”, które nadają

kamieniom „mleczny” wygląd.

Zob.: T. Sobczak & N. Sobczak, Diamenty jubilerskie , Wyd. Tomasz Sobczak, Warszawa 2004.