Poradnik szer. zawodowy.doc

1.    GOTOWOŚC BOJOWA I MOBILIZACYJNA.

Rola i zadania służby dyżurnej pododdziału w czasie alarmu

Dobrane i przygotowane osoby funkcyjne, zespoły i grupy funkcjonalne zabezpieczają jakość, terminowość i ciągłość procesu osiągania WSGB w pod­oddziale. Zakres przedsięwzięć alarmowych oraz ich krótkotrwałość i spiętrzenie czasowo - przestrzenne zmusza dowódcę pododdziału do objęcia szczególną tro­ską wymienionych osób. Szczególna rola przypada tym osobom funkcyjnym, które zabezpieczają rozruch procesu i nim kierują       do czasu przybycia kadry za­wodowej pododdziału. Praktyka dowodzi, iż o tym, że pododdział osiągnie go­towość bojową w nakazanym czasie i miejscu zadecyduje początkowa faza alarmu. Zakłócenia w tej fazie, np. nieodebranie sygnału alarmowego lub jego niezrozumienie, może wyraźnie opóźnić, a nawet zerwać omawiany proces. Za­tem zrozumiała jest troska dowódcy pododdziału o służbę dyżurną 1-2 nieeta­towych pomocników dowódcy pododdziału.

Zasadnicze przedsięwzięcia wstępnej fazy alarmu w pododdziale realizuje służba dyżurna, która „wyznaczana jest na okres jednej doby dla zachowania stałej gotowości bojowej oraz wykonywania innych zadań. "

Służbę dyżurną w pododdziale stanowią: podoficer dyżurny i jego pomoc­nik, których wyznacza się spośród najlepszych podoficerów i szeregowych. Ważność, ranga i nacisk czasowy podczas alarmu wymaga od nich wysokich predyspozycji psycho - fizycznych oraz ukie­runkowanej wiedzy i umiejętności. Warto zauważyć, że służba dyżurna podod­działu powinna posiadać takie cechy osobowości, jak: poczucie odpowiedzial­ności, zdyscyplinowanie, wyobraźnię, spostrzegawczość, pamięć, umiejętność opanowania się w sytuacji trudnej, zdecydowanie i konsekwencja w działa­niu.

Zadania realizowane przez służbę dyżurną pododdziału wymagają od niej umiejętności prowadzenia szeregu dokumentów np. "Książki ewidencji mienia służby uzbrojenia    i elektroniki wydanego z pododdziału i przekazanego do na­prawy ".

Ponadto, musi też znać treść i umieć korzystać z następujących dokumentów:

1)     Instrukcji dla służby dyżurnej.

2)     Tabeli sygnałów powszechnego ostrzegania i alarmowania.

3)     Wyciągu ze spisu abonentów CT.

4)     Wykazu adresów żołnierzy zawodowych i pracowników wojska.

5)     Imiennego rozliczenia bojowego żołnierzy kompanii.

6)     Instrukcji przeciwpożarowej.

7)     Porządku dnia.

8)     Tygodniowego planu szko­lenia.

Po otrzymaniu sygnału alarmowego służba dyżurna realizuje czynności ujęte                         w „Harmonogramie czynności podoficera dyżurnego w zakresie osiągania WSGB". Opracowuje go dowódca pododdziału po uwzględnieniu zadań alar­mowych oraz specyfiki pododdziału. Układ i treść czynności zawartych w „Harmonogramie... " jest jednakowy dla stanu WzGB i PłGB, a to dlatego, że czynności te w obu stanach nie różnią się zasadniczo (różnica może dotyczyć tylko miejsca realizacji dalszych czynności alarmowych).

Służba dyżurna kieruje przebiegiem wstępnej fazy alarmu wydając sto­sowne komendy   do natychmiastowego wykonania przez żołnierzy, grupy i zespoły. Rolę i miejsce służby dyżurnej pododdziału w czasie alarmu określają jej za­dania. Oto one:

a)     w zakresie utrzymania stałej gotowości bojowej służba dyżurna powin­na znać  na  bieżąco:

Ø      obowiązujące sygnały alarmowe i ostrzegania,

Ø      aktualne miejsce przebywania kadry i pododdziału oraz sposób ich alarmowania w róż­nych sytuacjach działalności bieżącej,

Ø      sposób uruchamiania przedsięwzięć alarmowych,

Ø      nazwiska osób funkcyjnych i składy zespołów oraz grup zabez­pieczających przebieg alarmu w pododdziale oraz realizujących przedsięwzięcia na korzyść jednostki wojskowej,

Ø      aktualny stan etatowy żołnierzy pododdziału, stan ewidencyjny zasadniczego sprzętu uzbrojenia i techniki,

Ø      stan żołnierzy nieobecnych w pododdziale, przyczyny nieobecności (np. podróż służbowa, pra­ce gospodarcze, szkolenie, szpital, urlop, przepustka itp.) oraz sposób ich odwo­łania             i możliwość wykorzystania w czasie alarmu,

Ø      miejsce przechowywania zapasów i mienia pododdziału, kolejność i sposób ewakuacji,

Ø      rozmieszczenie pododdziałów kompanii w rejonie zakwaterowania i poza nim;

Ø      miejsce prze­chowywania kluczy alarmowych do sejfu (skrzyni) z dokumentacją alarmową, magazynu broni, magazynu wielobranżowego, bram garaży, bram wyjazdowych i innych pomieszczeń kompanii;

Ø      tryb postępowania w przypadku zdarzeń szczególnych (pożaru, awarii sieci wodociągowo - kanalizacyjnej, energetycznej, cieplnej, gazowniczej itp.;        

b) zadania w zakresie osiągania podwyższonej gotowości bojowej:

Ø      sprawdzić autentyczność (upoważnienie i tożsamość osoby przekazującej za­danie) przekazanego zadania,

Ø      powiadomić dowódcę kompanii,

Ø      realizować zadania wynikające z „Harmonogramu osiągania WSGB" do czasu przybycia kadry;

c) zadania w zakresie osiągania wzmożonej i pełnej gotowości bo­jowej:

Ø      sprawdzić upoważnienie i tożsamość osoby przekazującej sygnał; odno­tować                           w brudnopisie czas i treść otrzymanego sygnału,

Ø      zameldować dowódcy kompanii (za pomocą sygnału wewnętrznego) o wprowadzonym stanie gotowości bojowe,

Ø      zaalarmować pododdziały przebywające na przykoszarowych placach ćwiczeń i w innych miejscach w obrębie garnizonu,

Ø      wysłać osoby funkcyjne i grupy do miejsc realizacji przedsięwzięć alarmowych                       (i mobilizacyjnych),

Ø      wystawić elementy zabezpieczenia bojowego alarmu (ubezpieczenie rejonu zakwaterowania, POPP),

Ø      wydać żołnierzom broń na podstawie imiennych list zbiorczych,

Ø      przekazać kierowanie alarmem nieetatowemu pomocnikowi do­wódcy pododdziału,

Ø      realizować inne przedsięwzięcia ujęte w harmonogra­mie,

Ø      wykonywać zadania stawiane przez dowódcę (szefa) kompanii,

Ø      reali­zować czynności porządkowe - ochronne w rejonie zakwaterowania pododdzia­łu, aż do momentu opuszczenia go przez wszystkich żołnierzy,

Ø      po opuszcze­niu przez pododdział rejonu zakwaterowania sprawdzić zabezpieczenie przeciw­pożarowe, ochronę mienia pozostawionego w pododdziale oraz porządek; w razie nieobecności szefa pododdziału zamknąć drzwi wejściowe do pododdziału, oplombować je, a klucze w oplombowanym woreczku (pojemniku) zdać za pokwitowaniem służbie dyżurnej jednostki wojskowej.

d) czynności służby dyżurnej podczas alarmu

Po otrzymaniu sygnału alarmowego służba dyżurna każdorazowo spraw­dza tożsamość osoby przekazującej sygnał alarmowy. Wobec osób upoważnio­nych żąda okazania upoważnienia wraz z legitymacją żołnierza zawodowego o-raz porównuje dane w obu dokumentach ( dotyczące stopnia wojskowego, imie­nia i nazwiska osoby upoważnionej, serii i numeru legitymacji, ważności doku­mentów, odcisku pieczęci herbowej). Ponadto, zapoznaje się z zakresem upraw­nień przyznanych osobie upoważnionej.

Treść otrzymanego sygnału alarmowego oraz datę i godzinę jego otrzy­mania służba dyżurna zapisuje w brudnopisie. Następnie powiadamia natych­miast telefonicznie dowódcę pododdziału o otrzymanym sygnale. Po tych wstępnych czynnościach podoficer dyżurny ogłasza dla żołnierzy pododdziału alarm głosem:

„UWAGA KOMPANIA! OGŁASZAM 121".

Treść sygnału powtarza trzykrotnie, w nocy sygnał alarmowy poprzedza ogłoszenie pobudki:

„POBUDKA, POBUDKA - WSTAĆ! „UWAGA KOMPANIA! OGŁASZAM 122".

Po ogłoszeniu alarmu służba dyżurna pododdziału przystępuje do wyko­nania czynności, zgodnie z Harmonogramem przedsięwzięć realizowanych przez podoficera dyżurnego     w czasie osiągania WSGB, mianowicie:

-   otwiera magazyn broni (pobiera klucze od oficera dyżurnego JW) i po­mieszczenia magazynowe pododdziału, w których przechowuje się sprzęty oraz mienie indywidualne                i zespołowe pododdziału;

-    wykłada na stoliku podoficera dyżurnego następującą dokumentację alar­mową:

Ø      Alarmowe rozkazy wyjazdu;

Ø      Dokumenty łączności /wyciąg z tabeli danych radiowych);

Ø      Zestawienia sprzętu i materia­łów zabieranych po opuszczeniu miejsca stałej dyslokacji (w 2 egzemplarzach);

Ø      Harmonogram czynności nieetatowego pomocnika dowódcy pododdziału;

Ø      Książkę ewidencji mienia służby uzbrojenia i elektroniki wydanego z podod­działu               i  przekazanego do naprawy;

Ø      Książkę ewidencji sprzętu i materiałów trwałych;

Ø      Imienne listy broni pobranej w czasie alarmu;

-   wykonuje przedsięwzięcia zabezpieczenia bojowego alarmu (organizuje ubezpieczenie bezpośrednie rejonu zakwaterowania, w nocy nakazuje zaciemnienie okien, organizuje obserwację przestrzeni powietrznej i skażeń itp.);

-   zdaje do oficera dyżurnego jednostki wojskowej telegramy do odwołania żołnierza                    z urlopu (po ich wypełnieniu przez dowódcę kompanii) oraz inne dokumenty zgodnie                z wcześniejszym ustaleniem lub doraźnie na polecenie dowód­cy (szefa) pododdziału                  i innych osób funkcyjnych;

-   odbiera z izby chorych, aresztu oraz z innych pododdziałów żołnierzy, którzy czasowo tam przebywają.

W czasie ustalonym w „Harmonogramie... " podoficer dyżurny przekazuje kierowanie alarmem nieetatowemu pomocnikowi dowódcy pododdziału Odbywa się to z reguły w formie złożenia ustnego meldunku według punktów:

1. Czas i treść otrzymanego sygnału alarmowego oraz stanowisko funk­cyjne osoby, która zarządziła alarm.

2. Zakres czynności alarmowych jaki do chwili obecnej został w podod­dziale zrealizowany.

        3. Rodzaj i przyczyny zakłóceń powstałych w czasie alarmu oraz sposób reakcji na nie.

Po przekazaniu obowiązków nieetatowemu pomocnikowi dowódcy pod­oddziału służba dyżurna przystępuje do realizowania czynności ochronno - po­rządkowych , a przede wszystkim:

Ø      pilnuje porządku i bezpieczeństwa w rejonie zakwaterowania pododdzia­łu;

Ø      nadzoruje pobieranie przez żołnierzy broni na podstawie imiennych list zbiorczych oraz skrzyń z amunicją alarmową i bronią depozytowa na podstawie wpisu do „Książki ewidencji mienia służby uzbrojenia i elektroniki wydanego z pododdziału i przekazanego do naprawy" lub książki depozytu". Wpis o wy­daniu z magazynu pododdziału amunicji alarmowej i broni depozytowej potwier­dza w wymienionych dokumentach własnoręcznym podpisem szef kompanii lub dowódca z chwilą przybyciu do pododdziału;

Ø      organizuje ochronę ewakuowanego na zewnątrz rejonu zakwaterowania mienia pododdziału;

Ø      pilnuje uporządkowania przez dyżurnego izb żołnierskich i innych pomieszczeń pododdziału po opuszczeniu ich przez żołnierzy;

Ø      wyłącza dopływ prądu, wody i gazu do rejonu zakwaterowania pododdziału (budynku);

Ø      pozostawia na stoliku podoficera dyżurnego: egzemplarz „Zestawienia sprzętu                            i materiałów zabranych po opuszczeniu MSD” oraz „Książkę ewidencji sprzętu                       i materiałów trwałych”;

Ø      zabiera ze sobą do rejonu poprawy położenia (alarmowego) „Książkę ewidencji mienia służby uzbrojenia i elektroniki wydanego z pododdziału i przekazanego do naprawy”, „Zestawienie sprzętu i materiałów zabranych po opuszczeniu MSD”, „Rozdzielnik – ewidencja indywidualnego wyposażenia żołnierzy” i „asygnaty”; dokumenty te służą             do założenia nowej dokumentacji pododdziału;                   

Ø      sprawdza, zamyka i oplombowuje pomieszczenia pododdziału, a klucz w oplombowanym pojemniku zdaje za pokwitowaniem oficerowi dyżurnemu; 

Ø      dołącza do rejonu rozmieszczenia pododdziału. Z przebiegu służby podoficer dyżurny sporządza meldunek. Zapisuje w nim zasadnicze przedsięwzięcia realizowane                          w pododdziale w czasie alarmu.