W XIX wieku ukazały się dwie instrukcje dotyczące katalogowania.
1. 1890 – instrukcja pruska Instruktion für die alphabetischen Kataloge der preussischen Bibliotheken. w owym czasie znalazła zastosowanie na dzisiejszych terenach Polski oraz na wschodzie i południu Europy. Zalecała katalogowania pod hasłem korporatywnym nie pod tytułem dokumentu. Cała instrukcja dotyczyła opisu.
2. 1904 – instrukcja amerykańska Cataloge rules.
3. 1910 – pierwsza konferencja w sprawie katalogowania odbyła się w Brukseli na Międzynarodowym Kongresie Bibliograficznym
· Prace SBP od 1917 r. nad katalogowanie,
· 1923 r. – wydano drukiem projekt dotyczący katalogowania alfabetycznego w bibliotekach polskich,
· Powstanie Przeglądu bibliotecznego – na łamach periodyku prowadzono dyskusje na temat katalogowania
Cztery zasady porządkowania opisów z przedmowy do dzieła Grycza:
· Umieszczanie oddzielnych przepisów katalogowych pod takimi samymi wyrazami porządkowymi – hasłami. Brak nazwiska – jako pierwsze początkowy wyraz tytułu.
· Skupianie tych samych haseł w jednym miejscu w katalogu
· Ograniczony do najważniejszych danych opis tytułu (skracanie zbyt rozległych tytułów)
· Wyszczególnienie w katalogu posiadanych egzemplarzy, a nie jak to było w bibliografii, oddzielnych publikacji
Działalność międzynarodowych organizacji.
Wzięło w nim udział 14 krajów w tym Polska. Od 1929 r. zmieniono nazwę na IFLA. Obowiązywała ona od 1976 r.
· ISBD (International Standard Bibliographic Description)
· ISBN (International Standard Book Number)
· CIP (Cataloging in Publication)
UBC to „program działania permanentnego, zróżnicowany, złożony, którego spójność jest uwarunkowana dążeniem do udoskonalenia infrastruktury bibliograficznej wszelkich prac fachowych wykonywanych w naszych bibliotekach, ośrodkach dokumentacyjnych i służbach informacyjnych”.
· pozycje podstawowe,
· odsyłacze ogólne i uzupełniające,
· odsyłacze orientacyjne.
11. Dla kartotek haseł przedmiotowych opublikowano GSARE Giudelines for Subject Authority and Reference Entries
· Komitet Techniczny ISO (TC46) – Informacja i dokumentacja (najważniejszy podkomitet SC2 w którym Polska ma statut Observer a jego sekretariat mieści się w Atenach) inny ważny to SC4 – Information and Documentation – Komputer Applications in Information and Documentation zajmujący się normami dot. automatyzacji procesów bibliotecznych i informacyjnych. Sekretariat SC4 mieści się w Narodowej Organizacji Normalizacyjnej ds. Informacji Stanów Zjednoczonych (National Information Sandards Ogranization – NISO)
· Komitet Techniczny 171 (TC171) – Mikrografia (oddział w Deutsches Institut für Normung w Berlinie w latach 1994 – 2000.
· Międzynarodową numeracją i zasadami opisu i szeregowania dokumentów zajmuje się SC9 Information and Documents. Są tam obecnie 3 grupy:
- WG 1 ISAN – International Standard Audiovisual Number
- WG 2 ISWC – International Standard Music Work Code
- WG 3 ISTC – International Standard Textual Work
Sekretariat mieści się w Narodowej Bibliotece Kanady
· Od 1999 r. SC11 International and Documentation – Archives / records management.
· CEN (Comité Eeuropéen de Normalisation) Europejski Komitet Normalizacyjny
· CENELEC (Comité Europeen de Normalisation Electrotechnicque) Europejski Komitet Normalizacji Elektronicznej;
· ETSI (European Telecomunication Standards Institute) Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych
Wynikami działań CEN, CENELEC i ETSI są EN czyli Normy Europejskie (European Standards). Niektóre normy nadawane są państwom obligatoryjnie. Inne nie są obowiązkowe. CEN i ISO od 1991 r. ściśle ze sobą współpracują. O podjęciu prac nad normą decyduje umowa zawarta między Komisją Europejską, a daną organizacja normalizacyjną. O tym czy dana norma jest przyjęta decyduje głosowanie. Musi uzyskać ona co najmniej 25 punktów (liczba ptk. Dla wybranego kraju w zależności od wielkości i potencjału gospodarczego).
· Branżowy Ośrodek Normalizacyjny w BN
· Branżowy Ośrodek Normalizacyjny w zakresie informacji naukowo – technicznej znajdujący się w Instytucie Informacji Naukowej i Technicznej (IINTE). IINTE zajmowała się opracowaniem dokumentacji, wydawnictw informacyjnych, kodowania informacji, języków informacyjno – wyszukiwawczych, zastosowaniem automatyzacji w informacji i techniką mikrofilmową.
· ISBN(S) – głównie w Europie, również Polsce posłużyła jako wzór.
· AACR2 – anglo – amerykańskie przepisy katalogowania w krajach anglosaskich, wzorowane na ISBD; różnią się w kilku kwestiach.
· ISSN.
Polska posiada normy dotyczące konwersji pisma, szeregowania i opisu bibliograficznego.
27. W Polsce przepisami katalogowania książek zajmuje się od 1972 r. Biblioteka PAN w Warszawie kiedy to przejęła prace nad instrukcją katalogowania w porozumieniu z MKiS i SBP. Ukazały się:
· PN-73 / N-01152 Opis bibliograficzny
· 1974 r. ukazał się pierwsze wydanie ISBD, uznano je za normalizacyjne, przetłumaczono na polski i opublikowano w 1975 r.
1
meethh