Lagerkvist, Par - Zło.pdf

(183407 KB) Pobierz
418557138 UNPDF
418557138.002.png
Par LAGERKVIST
(ur. 1891)-
Wybitny współczesny pisarz — dra-
maturg, poeta i prozaik szwedzki,
laureat nagrody Nobla (1951).
Studiował historię literatury i
sztuki na uniwersytecie w Up-
psali. Jako młody pisarz współ-•
pracował z radykalną prasą, zaj-
mował się krytyką teatralną.
Przeżycia wojenne wywarły duży
wpływ na jego twórczość, jego po-
ezję znamionuje w tym czasie pe-
symizm ( Angest, 1916), który w
późniejszych wierszach ustępuje
miejsca afirmacji życia (Den ly-
ckliges vag, 1921, Hjartats sanger,
1926). W twórczości dramatycznej
pisarz ulegał początkowo wpły-
wom J.A. Strindberga (Sista mdn-
skan, 1917) i średniowiecznych
misteriów, aby później stworzyć
realistyczny dramat ( Han som fick
leva om sitt liv, 1928). Prozę auto-
biograficzną reprezentuje Gość w
rzeczywistości (1925, wyd. pol.
1963). Z cyklu powieści o tema-
tyce religijnej za naj celniej szą
uchodzi Barabasz (1950, wyd. pol.
1953). Po roku 1930 w pisarstwie
Lagerkvista następuje przełom,
czego wyrazem jest jego twór-
czość zaangażowana. Nurtujący go
problem wiecznego zła podejmuje
w powieściach Kat (1933) i Karzeł
(1944, I wyd. pol. 1965), które są
protestem przeciwko hitleryzmo-
wi, a także w swej najnowszej po-
418557138.003.png
s E R 1 A
D Z 1 E t
PISARZY
O K A N D Y N A W S K i C H
Q
418557138.004.png
Par
Lagerkyisl
ZŁO
(Kat, Karzeł, Mariamne)
418557138.005.png
PRZEDMOWA
Tytuł Zlo nadany temu najzwiężlejszemu wyborowi
utworów Para Lagerkvista jest niejako symbolem
treści pisarstwa wielkiego Szweda. Pierwszy z zamiesz-
czonych tu utworów pt. Kat (Bódeln, 1933) napisał ma-
jąc czterdzieści dwa lata, Karla (Dvdrgen , 1944) — ja-
ko mężczyzna pięedziesięcio trzyletni, Mariamne (1967)
już jako siedemdziesięciosześcioletni starzec, i jest
Mariamne jak dotąd ostatnim opublikowanym jego
dziełem.
Łagerkvist jest pisarzem, który zdobył uznanie, nim
zdobył rozgłos, i chociaż kawał jego życia odczytać
można z jego książek, samotny starzec o wyglądzie bi-
blijnego patriarchy i żarliwości poszukiwacza Boga
unika tej modnej popularności, jaką dają wywiady
prasowe, radiowe czy telewizyjne. Mówi poprzez swo-
je książki,' a do powiedzenia ma wiele ważkich słów,
które oszczędnie odmierza. Jest jednym z najwięk-
szych współczesnych pisarzy Szwecji, wielkim cenio-
nym i zasłużonym pisarzem współczesności, któremu
w roku 1951 przyznano Nagrodę Nobla.
Urodził się w roku 1891 w Vaxjo w Smalandii jako
syn kolejarza. Matka jego wyszła z rodziny chłopów
kultywujących w tej prowincji stare religijne trady-
cje, toteż lekturami dzieciństwa pisarza były Biblia
i Postylla. Okres młodzieńczych zwątpień i rozterek
duchowych, zakończony utratą wiary, był dla tej po-
ważnie biorącej świat natury wyjątkowo ciężki i brze-
mienny w skutki. Nie skończył studiów uniwersytec-
kich, młody autor pieśni rewolucyjnych i radykał so-
cjalny nie przypieczętował swych przekonań związa-
niem się z jakąkolwiek organizacją polityczną,
choć z łamów socjaldemokratycznych wydawnictw
418557138.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin