Wszystkie pisma św. Franciszka z Asyżu (tylko tekst).pdf

PISMA ŚW. FRANCISZKA Z ASYŻU

NAPOMNIENIA

W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Amen. Oto są słowa świętych napomnień

czcigodnego Ojca naszego świętego Franciszka do wszystkich braci 1 .

[1. C IAŁO P AŃSKIE ]

Pan Jezus powiedział swoim uczniom; Ja jestem drogą, prawdą i życiem. Nikt nie

przychodzi do Ojca inaczej, jak tylko przez Mnie. 2 Jeśli znalibyście Mnie, znalibyście

z pewnością i mojego Ojca; i odtąd Go znacie i zobaczyliście Go. 3 Mówi do Niego Filip:

Panie, pokaż nam Ojca, a to nam wystarczy. 4 Mówi mu Jezus: Tak długo jestem z wami, a nie

poznaliście Mnie? Filipie, kto widzi Mnie, widzi i Ojca (J 14, 6-9) mego.

Ojciec mieszka w światłości niedostępnej (por. 1Tm 6, 16) i Duchem jest Bóg (J 4,

24), i Boga nikt nigdy nie widział (J 1, 18). 6 Dlatego tylko w duchu można Go oglądać, bo

duch jest tym, który ożywia; ciało na nic się nie przyda (J 6, 64).

Ale i Syna w tym, w czym jest równy Ojcu, nikt nie może inaczej oglądać niż Ojca

ani inaczej niż Ducha Świętego. 8 Dlatego potępieni są wszyscy, którzy widzieli Pana Jezusa

według człowieczeństwa, ale nie dostrzegli i nie uwierzyli według ducha i bóstwa, że jest on

prawdziwym Synem Bożym. 9 Tak samo potępieni są ci wszyscy, którzy widzą sakrament

[Ciała Chrystusowego], dokonywany słowami Pana na ołtarzu przez ręce kapłana pod

postacią chleba i wina, ale nie dostrzegają i nie wierzą według ducha i bóstwa, że jest to

prawdziwie Najświętsze Ciało i Krew Pana naszego Jezusa Chrystusa. 10 Poświadcza to sam

Najwyższy słowami: To jest ciało moje i krew mego Nowego Przymierza [która za wielu

będzie wylana] (por. Mk 14, 22. 24); i: 11 Kto pożywa ciało moje i pije krew moją, ma życie

wieczne (por J 6, 55). 12 Stąd Duch Pański przebywający w wiernych swoich, jest tym, który

przyjmuje Najświętsze Ciało i Krew Pana. 13 Wszyscy inni, którzy nie mają udziału w tym

Duchu, a ośmielają się przyjmować je, sąd sobie jedzą i piją (por. 1Kor 11, 29).

Dlatego: Synowie ludzcy, dokąd będziecie twardego serca? (Ps 4, 3). 15 Dlaczego nie

poznajecie prawdy i nie wierzycie w Syna Bożego? (por. J 9, 35). 16 Oto uniża się co dzień

(por. Flp 2, 8) jak wtedy, gdy z tronu królewskiego (por. Mdr 18, 15) zstąpił do łona

Dziewicy. 17 Codziennie przychodzi do nas w pokornej postaci. 18 Co dzień zstępuje z łona

Ojca na ołtarz w rękach kapłana. 19 I jak ukazał się świętym apostołom w rzeczywistym ciele,

tak i teraz ukazuje się nam w świętym Chlebie. 20 I jak oni swoim wzrokiem cielesnym

widzieli tylko Jego Ciało, lecz wierzyli, że jest Bogiem, ponieważ oglądali Go oczyma ducha,

tak i my, widząc chleb i wino oczyma cielesnymi, starajmy się dostrzegać i wierzmy mocno,

że jest to jego żywe i prawdziwe Najświętsze Ciało i Krew. 22 I w taki sposób Pan jest zawsze

ze swymi wiernymi, jak sam mówi: Oto Ja jestem z wami aż do skończenia świata

(por. Mt 28, 20).

[2. Z ŁO SAMOWOLI ]

1 „Incipit” według kodeksu As.

Pan powiedział do Adama: Z każdego drzewa jedz; ale z drzewa wiadomości dobrego

i złego nie jedz (por Rdz 2, 16-17). 2 Z każdego drzewa rajskiego mógł jeść, ponieważ dopóki

nie wykroczył przeciw posłuszeństwu, nie zgrzeszył. 3 Ten bowiem jada z drzewa poznania

dobra, kto przywłaszcza sobie swoją wolę i wynosi się z dobra, jakie Pan mówi i działa

w nim. 4 I tak z podszeptu szatana i z powodu przekroczenia przykazania stało się to owocem

poznania złą. 5 A za to trzeba ponieść karę.

[3. P OSŁUSZEŃSTWO DOSKONAŁE ]

Pan mówi w Ewangelii: Kto nie wyrzekłby się wszystkiego, co posiada, nie może być

moim uczniem (por. Łk 14, 33); 2 i: Kto chciałby zachować swoje życie, straci je (Łk 9, 24).

Ten człowiek opuszcza wszystko, co ma, i traci swoje ciało, który siebie samego oddaje

całkowicie pod posłuszeństwo w ręce swego przełożonego. 4 I cokolwiek czyni i mówi, jeśli

wie, że nie sprzeciwia się to jego woli, jest to prawdziwe posłuszeństwo, byleby to, co czyni,

było dobre. 5 I choćby podwładny widział coś lepszego i pożyteczniejszego dla swej duszy niż

to, co nakazuje przełożony, niech dobrowolnie złoży Bogu z tego ofiarę i niech stara się

spełnić życzenie przełożonego. 6 To jest bowiem posłuszeństwo z miłości 1P 1, 22), ponieważ

miłe jest Bogu i bliźniemu.

Jeśli przełożony wyda jakieś polecenie niezgodne z jego [podwładnego] sumieniem,

wolno mu nie posłuchać, niech go jednak nie opuszcza. 8 A jeśli z tego powodu będzie przez

kogoś prześladowany, niech go dla Boga miłuje. 9 Kto bowiem woli znosić prześladowanie niż

odłączyć się od braci, ten trwa rzeczywiście w doskonałym posłuszeństwie, bo życie swoje

oddaje za braci swoich (por. J 15, 13).

Jest bowiem wielu zakonników, którym się wydaje, że widzą lepsze rzeczy do

zrobienia niż te, które nakazują przełożeni; ci oglądają się wstecz (por. Łk 9, 62) i powracają

do wymiotów własnej woli (por. Prz 26, 11; 2 P 2, 22). 11 Ci są mordercami i swoim złym

przykładem gubią wiele dusz.

[4. N IKT NIE POWINIEN PRZYWŁASZCZAĆ SOBIE PRZEŁOŻEŃSTWA ]

Nie przyszedłem, aby Mi służono, lecz aby służyć (por. Mt 20, 28) mówi Pan. 2 Ci,

którzy są postawieni nad innymi, tak powinni się chlubić z tego przełożeństwa, jakby zostali

wyznaczeni do obowiązku umywania nóg braciom. 3 I jeśli utrata przełożeństwa zasmuca ich

bardziej, niż utrata obowiązku umywania nóg, tym więcej napełniają sobie trzosy

z niebezpieczeństwem dla duszy (por. J 12, 6 ) 2 .

[5. N IKT NIE POWINIEN UNOSIĆ SIĘ PYCHĄ , LECZ NIECH CHLUBI SIĘ W K RZYŻU P AŃSKIM ]

Człowieku zastanów się, do jak wysokiej godności podniósł cię Pan Bóg, bo stworzył

cię i ukształtował według ciała na obraz umiłowanego Syna swego i na podobieństwo według

ducha (por. Rdz 1, 26). 2 I wszystkie stworzenia, które są pod niebem, służą na swój sposób

swemu Stwórcy, uznają Go i słuchają lepiej niż ty. 3 I nawet złe duchy nie ukrzyżowały Go,

lecz to ty wraz z nimi ukrzyżowałeś Go i krzyżujesz nadal przez upodobanie w wadach

i grzechach.

Z czego więc możesz się chlubić? 5 Choćbyś bowiem był tak bystry i mądry, że

posiadłbyś wszelką wiedzę (por. 1Kor 13, 2) i umiał wyjaśniać wszystkie rodzaje języków

(por. 1Kor 12, 10. 28) i badać wnikliwie tajemnice niebieskie, nie możesz się chlubić tym

wszystkim; 6 bo jeden szatan poznał rzeczy niebieskie i teraz zna sprawy ziemskie lepiej niż

wszyscy ludzie, chociaż mógłby być jakiś człowiek, który otrzymałby od Pana szczególne

2 Aluzja do zdrajcy Judasza (por. J 12, 6).

poznanie najwyższej mądrości. 7 Tak samo, gdybyś był piękniejszy i bogatszy od wszystkich

i gdybyś nawet cuda czynił, tak że wyrzucałbyś złe duchy, wszystko to zwraca się przeciwko

tobie i nie należy do ciebie, i nie możesz się tym wcale chlubić. Lecz w tym możemy się

chlubić: w słabościach naszych (por. 2Kor 12, 5) i w codziennym dźwiganiu świętego krzyża

Pana naszego Jezusa Chrystusa (por. Łk 14, 27).

[6. N AŚLADOWANIE P ANA ]

Bracia, spoglądajmy na dobrego Pasterza, który dla zbawienia swych owiec

wycierpiał mękę krzyżową. 2 Owce Pana poszły za Nim w ucisku i prześladowaniu,

w upokorzeniu i głodzie, w chorobie i doświadczeniu, i we wszystkich innych trudnościach;

i w zamian za to otrzymały od Pana życie wieczne.

Stąd wstyd dla nas, sług Bożych, że święci dokonywali wielkich dzieł, a my chcemy

otrzymać chwałę i cześć, opowiadając o nich.

[7. Z A WIEDZĄ POWINNY IŚĆ DOBRE CZYNY ]

Apostoł mówi: Litera zabija, a duch ożywia (2Kor 3, 6). 2 Litera zabija tych, którzy

pragną poznać tylko same słowa, aby uchodzić za mądrzejszych od innych i zdobyć wielkie

bogactwa, i rozdać je krewnym i przyjaciołom.

I tych zakonników zabija litera, którzy nie chcą postępować według ducha Pisma

Bożego, lecz pragną raczej poznawać tylko słowa i wyjaśniać je innym.

I tych ożywia duch Pisma Bożego, którzy żadnej wiedzy, jaką posiadają i pragną

posiąść, nie przypisują ciału, lecz słowem i przykładem odnoszą do Najwyższego Pana Boga,

do którego należy wszelkie dobro.

[8. N ALEŻY UNIKAĆ GRZECHU ZAZDROŚCI ]

Apostoł mówi: Nikt nie może powiedzieć: Pan Jezus bez pomocy Ducha Świętego

(1Kor 12, 3); 2 i: Nie ma nikogo, kto by czynił dobro, nie ma ani jednego (Rz 3, 12).

Ktokolwiek więc zazdrości bratu swemu dobra, jakie Pan mówi i czyni w nim, dopuszcza się

grzechu bluźnierstwa, bo zazdrości samemu Najwyższemu, który mówi i czyni wszelkie

dobro.

[9. M IŁOŚĆ ]

Pan mówi: Miłujcie nieprzyjaciół waszych [czyńcie dobrze tym, którzy was

nienawidzą i módlcie się za prześladujących i spotwarzających was] 3 (Mt 5, 44). 2 Ten bowiem

rzeczywiście kocha swego nieprzyjaciela, kto nie boleje nad doznawaną krzywdą, 3 lecz dla

miłości Bożej smuci się grzechem jego duszy. 4 I czynem okazuje mu miłość.

[10. U MARTWIENIE CIAŁA ]

Wielu jest takich, którzy, grzesząc lub doznając krzywdy, składają winy na

nieprzyjaciela lub bliźniego. 2 Lecz nie tak jest: każdy bowiem ma w swej mocy

nieprzyjaciela, mianowicie ciało, przez które grzeszy. 3 Dlatego błogosławiony ten sługa (Mt

24, 46), który mając w swej władzy takiego nieprzyjaciela, będzie zawsze trzymał go

związanego i roztropnie miał się przed nim na baczności. 4 Dopóki bowiem tak będzie

3 W większości rękopisów po słowach: Diligite inimicos vestros jest etc. Esser podał dalszy ciąg tekstu w

klamrach, co przyjmujemy i w naszym przekładzie.

postępował, żaden inny nieprzyjaciel, widzialny czy niewidzialny, nie będzie mógł mu

szkodzić.

[11. N IKT NIE POWINIEN SIĘ GORSZYĆ GRZECHEM BLIŹNIEGO ]

Słudze Bożemu tylko jedno nie powinno się podobać: grzech. 2 I jakikolwiek grzech

jakaś osoba popełniłaby i z tego powodu sługa Boży niepokoiłby się i gniewał, ale nie

z miłości, gromadzi sobie winę (por. Rz 2, 5). 3 Ten sługa wiedzie życie prawe, wolne od

przywiązań, który się nie denerwuje i nie gniewa na nikogo. 4 I błogosławiony jest ten, który

nic sobie nie zatrzymuje, oddając co jest cesarskiego, cesarzowi, a co jest Bożego, Bogu

(Mt 22, 21).

[12. J AK ROZPOZNAĆ DUCHA P AŃSKIEGO ]

Tak można poznać, czy sługa Boży ma ducha Pańskiego: 2 jeśli jego ciało nie będzie

wynosiło się pychą - bo ono zawsze jest przeciwne wszelkiemu dobru - z tego powodu, że

Pan czyni przez niego jakieś dobro, 3 lecz jeśli we własnych oczach uważałby się raczej za

lichszego i mniejszego od wszystkich innych ludzi.

[13. C IERPLIWOŚĆ ]

Błogosławieni pokój czyniący, bo nazwani będą synami Boga (Mt 5, 9). Nie może

poznać sługa Boży, ile ma cierpliwości i pokory, dopóki się wszystko dzieje po jego myśli.

Gdy zaś przyjdzie czas, kiedy ci, którzy powinni postępować według jego woli, zaczną mu

się sprzeciwiać; ile wtedy okaże cierpliwości i pokory, tyle jej ma, nie więcej.

[14. U BÓSTWO DUCHA ]

Błogosławieni ubodzy duchem, bo do nich należy królestwo niebieskie (Mt 5, 3).

Wielu jest takich, którzy oddając się gorliwie modlitwom i obowiązkom, nękają swe ciała

licznymi postami i umartwieniami, 3 lecz z powodu jednego tylko słowa, które zdaje się być

krzywdą dla ich ciała, lub z powodu jakiejś rzeczy, której się ich pozbawia, wzburzają się

i wpadają w gniew. 4 Ci nie są ubodzy duchem. Kto bowiem jest rzeczywiście ubogi duchem,

ten nienawidzi siebie samego (por. Łk 14, 26) i kocha tych, którzy uderzają go w policzek

(por. Mt 5, 39).

[15. P OKÓJ ]

Błogosławieni pokój czyniący, bo nazwani będą synami Boga (Mt 5, 9). 2 Ci

przynoszą naprawdę pokój, którzy wśród wszystkich cierpień, jakie ich spotykają na tym

świecie, dla miłości Pana naszego Jezusa Chrystusa zachowują pokój duszy i ciała.

[16. C ZYSTOŚĆ SERCA ]

Błogosławieni czystego serca, bo oni będą oglądać Boga (Mt 5, 8). 2 Prawdziwie

czystego serca są ci, którzy gardzą dobrami ziemskimi, szukają niebieskich i nie przestają

nigdy czystym sercem i duszą uwielbiać i widzieć Pana, Boga żywego i prawdziwego.

[17. P OKORNY SŁUGA BOŻY ]

Błogosławiony jest ten sługa (Mt 24, 46), który nie wynosi się z powodu dobra, jakie

Pan mówi i czyni przez niego, bardziej niż z tego, jakie Pan mówi i czyni przez innego.

Grzeszy ten człowiek, który chce więcej otrzymać od swego bliźniego niż dać z siebie Panu

Bogu.

[18. M IŁOSIERDZIE WOBEC BLIŹNIEGO ]

Błogosławiony człowiek, który znosi swego bliźniego z jego ułomnościami, tak jak

chciałby, aby jego znoszono, gdyby był w podobnym położeniu. 2 Błogosławiony sługa, który

Panu Bogu oddaje wszystkie dobra, kto bowiem cokolwiek zatrzymuje dla siebie, ukrywa

w sobie pieniądze Pana Boga swego (por. Mt 25, 18) i to, co sądził, że ma, będzie mu odjęte

(por. Łk 8, 18).

[19. D OBRY I POKORNY ZAKONNIK ]

Błogosławiony sługa, który nie uważa się za lepszego, gdy go ludzie chwalą

i wywyższają, niż wówczas, gdy go uważają za słabego, prostego i godnego pogardy;

ponieważ człowiek jest tym tylko, czym jest w oczach Boga i niczym więcej 4 .

Biada temu zakonnikowi, który został wyniesiony do wysokiej godności i sam nie

chce dobrowolnie ustąpić. 4 A błogosławiony jest ten sługa (Mt 24, 46), który został

wyniesiony wysoko nie z własnej woli i pragnie być zawsze pod stopami innych.

[20. D OBRY I PRÓŻNY ZAKONNIK ]

Błogosławiony ten zakonnik, który znajduje zadowolenie i radość tylko

w najświętszych słowach i dziełach Pana 2 i pociąga przez nie ludzi do miłości Boga w radości

i weselu (por. Ps 50, 51). 3 Biada temu zakonnikowi, który ma upodobanie w słowach

płochych i próżnych i przez nie skłania ludzi do śmiechu.

[21. P RÓŻNY I GADATLIWY ZAKONNIK ]

Błogosławiony sługa, który gdy mówi, nie ujawnia wszystkich swoich spraw

w nadziei nagrody i nie jest skory do mówienia (por. Prz 29, 20), lecz przewiduje roztropnie,

co powinien mówić lub opowiadać. 2 Biada temu zakonnikowi, który dobra, jakich mu Pan

udziela, chce ludziom okazywać słowami, by zdobyć uznanie, zamiast ukrywać je w sercu

swoim (por. Łk 2, 19. 51), a innym ukazywać przez czyny. 3 Otrzymuje on zapłatę swoją

(por. Mt 6, 2. 5. 16), a słuchacze odnoszą mało korzyści.

[22. Z NOSZENIE OSKARŻEŃ ]

Błogosławiony sługa, który czyjeś uwagi, oskarżenia i upomnienia znosi tak

cierpliwie, jakby pochodziły od niego samego. 2 Błogosławiony sługa, który udzielane mu

upomnienia przyjmuje spokojnie, słucha skromnie, pokornie wyznaje swą winę i chętnie

wynagradza. 3 Błogosławiony sługa, który nie jest skory do usprawiedliwiania się i znosi

pokornie wstyd i naganę za winę, choćby się nawet jej nie dopuścił.

[23. P OKORA ]

4 Por. BLegMj VI, 1.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: