09_09.pdf

Recenzja

Jesteśmy świadomi, że nie wszyscy

Czytelnicy mają dostęp do pełnej oferty

księgarskiej. W tej rubryce staramy się na

bieżąco monitorować stan rynku

księgarskiego w takim zakresie, jaki może

Was zainteresować.

Na pewno nie będziemy recenzować, czy

przedstawiać wszystkich książek

o elektronice, jakie pojawiają się

w księgarniach. Niektóre pozycje

przeznaczone są dla wąskiej grupy

specjalistów, inne są przestarzałe, jeszcze

inne napisane są w fatalny sposób lub

zawierają ogólniki.

Do zaprezentowania w tej rubryce

będziemy wybierać pozycje ciekawsze, a przy

tym pożyteczne dla praktyków. Sam fakt, że

dana książka zostanie zaprezentowana na

łamach EdW świadczy, że jest to pozycja

godna uwagi, przynajmniej dla niektórych

z Was.

Z oferty Wydawnictw Naukowo−Technicz−

nych wybrałem książkę Jerzego Rydzewskiego

“Pomiary ocyloskopowe”. Autor jest znany

starszym czytelnikom ze starannie opracowa−

nego dzieła pt. “Oscyloskop elektroniczny”,

które w swoim czasie było jedynym dostęp−

nym kompendium na temat oscyloskopów.

Książka “Pomiary oscyloskopowe” jest odchu−

dzoną i uwspółcześnioną wersją tamtej cen−

nej do dziś publikacji. Co prawda, recenzowa−

na książka zawiera sporo informacji zupełnie

nieprzydatnych dla praktyków−hobbystów (na

przykład rozdziały 4 i 9 opisujące pracę no−

woczesnego oscyloskopu cyfrowego w syste−

mie pomiarowym sterowanym cyfrowo oraz

metody rejestracji fotograficznej badanych

przebiegów), jednak z pewnością dostarczy

każdemu elektronikowi sporo rzetelnej wie−

dzy.

A jest to o tyle istotne, że oscyloskop pozo−

staje − nie waham się użyć tego określenia −

najważniejszym i najbardziej uniwersalnym

przyrządem w pracowni elektronika i nie tylko

elektronika. Autor książki pisze w przedmo−

wie: “Obserwowany w ostatnich latach

dynamiczny rozwój takich dziedzin, jak fizyka,

chemia, biologia i elektronika byłby niemoż−

liwy bez pomiarów przebiegów elektrycznych

za pomocą oscyloskopu. Rola oscyloskopu sta−

je się coraz większa, tym bardziej, że stale

wzrastają jego pasmo i cułość, polepszają się

parametry wyzwalania, pamiętania, rejestro−

wania przebiegów i matematycznego prze−

twarzania. Jest to potwierdzone przez

stały coroczny wzrost sprzedaży

oscyloskopów na świecie.

Oscyloskop bez wątpienia jest

najbardziej przydatnym przy−

rządem w ręku technika i

inżyniera elektronika

przy pracach badaw−

czych, projektowa−

niu, naprawach,

strojeniu i kali−

bracji wszel−

kiego ro−

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 9/96

Recenzja

dzaju urządzeń elektronicznych. Opisanie

analogowych właściwości szybkich układów

cyfrowych jest niemożliwe bez pomiaru prze−

biegów. Obraz przebiegu na ekranie oscy−

loskopu dostarcza natychmiast informacji o

jego kształcie, w którym są zawarte wielorakie

wielkości metrologiczne. Ta zdolność uch−

wycenia pełnej sytuacji jest unikalna wśród

wszystkich przyrządów pomiarowych. Nawet

oscyloskop cyfrowy, zmieniający sygnał ana−

logowy na ciąg słów cyfrowych, ponownie

stara się wiernie odtworzyć go w postaci ana−

logowego obrazu na ekranie.”

Książka zapoznaje z rozwiązaniami stoso−

wanymi we współczesnych oscyloskopach:

analogowych i cyfrowych. Nie tylko wzboga−

ca wiedzę, ale co ważniejsze, zawiera dużo

cennych uwag praktycznych, zwłaszcza doty−

czących sposobów pomiaru różnych wielkości

elektrycznych i nieelektrycznych. Wielu Czy−

telników zdziwi się, przeczytawszy jakie wiel−

kości można mierzyć oscyloskopem.

Książki tej nie trzeba czytać od początku,

rozdział za rozdziałem. Po ogólnym jej przej−

rzeniu i zorientowaniu się w jej treści, czytanie

można rozpocząć od tego rozdziału, którego

tematyka jest najbardziej interesująca.

Cennym uzupełnieniem książki jest umiesz−

czony na końcu wykaz podstawowych termi−

nów oraz słowniczek angielsko−polski skrótów

i terminów, związanych z techniką oscylosko−

pową.

Język, jakim napisana jest książka, jest su−

chy i niekiedy trzeba skupić uwagę, żeby do−

kładnie zrozumieć, co Autor, doświadczony

konstruktor oscyloskopów, miał na myśli. Jed−

nak warto podjąć taki wysiłek.

Przykładem może być początek rozdziału 5,

omawiający pomiar napięcia. Autor podaje

równania całkowe i uzasadnia, że “napięcie

między punktami A i B zależy od wyboru dro−

gi”, czyli od ułożenia przewodów pomiaro−

wych. Choć końcowe wnioski są jak najbar−

dziej słuszne, użyte sformułowania przy pierw−

szym czytaniu wydają się sprzeczne z wiado−

mościami poznanymi w szkole, a wzory zawie−

rające całki nawet Czytelnikowi ze średnim

wykształceniem niczego nie wyjaśniają, tylko

wręcz straszą. Tymczasem całą sprawę można

wyjaśnić dużo prościej, wskazując, że przewo−

dy pomiarowe tworzą swego rodzaju cewkę,

ściślej biorąc, jeden zwój cewki. W zwoju

tym, pod wpływem zakłócających pól

magnetycznych może indukować się

jakieś napięcie (oczywiście zmien−

ne), które sumuje się z napię−

ciem mierzonym i tym samym

fałszuje wynik pomiaru.

Ogólnie rzecz biorąc,

takich trudnych frag−

mentów jest jed−

nak niewiele i

nawet średnio

zaawanso−

wany

elektronik nie będzie miał kłopotów ze zrozu−

mieniem istoty sprawy. Być może trzeba bę−

dzie dokładnie przeczytać i przeanalizować

podane informacje dwa lub więcej razy.

Właśnie, książki nie sposób czytać "jednym

tchem". Jest w niej bardzo wiele rzetelnej

wiedzy, którą trzeba wręcz przetrawić, czyli

dokładnie przemyśleć. Warto to zrobić, bo−

wiem pomimo, że na rynku pojawiają się

wciąż nowe oscyloskopy o zadziwiających pa−

rametrach, to podstawowe zasady dotyczące

dołączania sond pomiarowych do badanego

obwodu, problem zakłóceń, czy wpływ dołą−

czonych przewodów na pracę układu, były

i zawsze będą aktualne.

Dlatego szczególnie zachęcam do wnik−

liwego zapoznania się z materiałem zawartym

w rozdziale 7 zatytułowanym “Pomiary w tech−

nice impulsowej”.

Bardzo cenne są informacje na temat prze−

nikania zakłóceń, sposobów ich eliminacji,

między innymi przez pomiary różnicowe. Waż−

ny materiał zawiera podrozdział 7.6 “Inter−

pretacja przebiegu mierzonego za pomocą

oscyloskopu”, gdzie podano garść informacji

o zasadach wyzwalania i synchronizacji pod−

stawy czasu dla uzyskania stabilnego obrazu

na ekranie.

Nie wszystkie podane w rozdziale 8 sposo−

by i metody pomiarów są jednakowo przydat−

ne w praktyce. Na przykład, wykreślanie na

ekranie oscyloskopu charakterystyk statycz−

nych diod czy tranzystorów, to zabawa, którą

można polecić tylko w celach dydaktycznych.

Ale inne metody, na przykład pomiar induk−

cyjności cewek przez obserwacje narastania

prądu, są w wielu wypadkach naprawdę god−

ne polecenia.

Trzeba lojalnie uprzedzić, że książka nie jest

przeznaczona dla zupełnych nowicjuszy, bę−

dzie natomiast użyteczna dla wszystkich śred−

nio zaawansowanych elektroników, którzy

chcą świadomie i w pełni wykorzystywać swój

oscyloskop.

Książki tej warto poszukać w bibliotece

szkolnej, czy miejskiej; wielu Czytelników ze−

chce mieć ją u siebie na półce.

Na naszą prośbę Wydawnictwa Naukowo−

Techniczne obiecały udostępnić książkę Czy−

telnikom EdW z 10% rabatem. Do takiej zniżki

uprawnia wydrukowany obok kupon. Obec−

nie w sprzedaży wysyłkowej książka po

uwzględnieniu zniżki kosztuje: 12,50 zł − 10%

rabatu + koszty przesyłki 2 zł, czyli razem

13,25 zł.

Zamówienie wraz z kuponem należy wysłać

pod adres:

Wydawnictwa Naukowo−Techniczne

ul. Mazowiecka 2/4

00−950 Warszawa

Wyślijcie zamówienie pod podany adres,

a opłatę uiścicie przy odbiorze.

Piotr Górecki

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 9/96

Piotr Górecki

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: