08_12.pdf

Dawnych wspomień czar

Pół wieku SONY

Część 1

Dzieciństwo i młodość

7 maja 1946 roku dwaj młodzi zapa−

leńcy − Akio Morita i Masaru Ibuka − zało−

żyli firmę Tokyo Tsushin Kogyo Co Ltd,

która w 1955 roku zmieniła nazwę na So−

ny. I tak to się zaczęło. Dzisiaj marka So−

ny jest znana na świecie niemal tak

samo jak na przykład Coca−Cola. Z okazji

50−lecia firmy do Tokio zapraszano ostat−

nio wielu gości z całego świata. Też tam

byłem, sake piłem, a co zobaczyłem opo−

wiem w kolejnych artykułach. Dzisiaj

przedstawiam historię rozwoju produk−

tów Sony, ujawniając tym samym naj−

większą tajemnicę sukcesów tej firmy.

Jest nią innowacyjność. Jak zaraz zoba−

czymy, historia Sony to po prostu histo−

ria światowego pio−

niera w rozwoju

technik radia, tele−

wizji i audio−video,

czyli historia świa−

towego rozwoju

RTV i AV.

Kwatera główna Sony w Tokio.

Sama innowacyjność zapewne nie w pełni tłumaczy oszałamiającą karie−

rę firmy Sony. Aby odnieść sukces w biznesie trzeba zdobyć rynek. Do tego

nie wystarczy innowacyjność, lecz ważne jest aby oferować produkty po−

trzebne ludziom. Symbolicznym niemal dowodem zdrowego rozsądku i ry−

nkowego “wyczucia” założycieli Sony jest pierwszy produkt tej firmy − elek−

tryczny (choć drewniany) kociołek do gotowania ryżu. Zapewne był to wy−

rób bardzo potrzebny w pierwszym roku po zakończeniu wojny. Pierwszym

dużym osiągnięciem elektrycznym Sony był magnetofon wprowadzony na

rynek w 1950 r. Był to pierwszy magnetofon w Japonii, choć na świecie

wcześniej produkowano magnetofony w USA i Niemczech. Ciekawostką

jest, że taśma magnetyczna była wytwarzana z papieru pokrywanego cie−

czą zawierającą tlenek żelaza za pomocą pędzla z włosiem szopa. Pierw−

szym użytkownikiem tego magnetofonu był Sąd Najwyższy Japonii, gdzie

stosowano to urządzenie do nagrywania sentencji wyroków. Potem zaczę−

ły używać magnetofonu inne agencje rządowe, stąd pierwszy model mag−

netofonu nazwano rządowym i oznaczono “type G” od angielskiego słowa

“government”, czyli rząd.

Już w roku 1951 pojawiła

się wersja domowa mag−

netofonu (“type H” od

angielskiego słowa “ho−

me”) w cenie 84.000 je−

nów, co stanowiło kilka

dobrych pensji.

W tym samym roku

wyprodukowano pierw−

szy japoński magnetofon

przenośny (“typ M”) do

zastosowań profesjonal−

nych. Nie było wówczas

jeszcze małych silników

Założyciele Sony:

Masaru Ibuka

i Akio Morita (z

lewej) − obecnie

pełnią honorowe

funkcje we

władzach firmy.

Kociołek

do ryżu.

Magnetofon G.

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/96

awnych wspomień czar

czyli historia rozwoju RTV i AV

Część 1

Dawnych wspomień czar

odpowiednio wysokiej jakoś−

ci, dlatego zastosowano na−

pęd sprężynowy, zatem ba−

terie służyły wyłącznie do za−

silania lamp próżniowych.

Magnetofon przenośny szy−

bko zdobył uznanie u repor−

terów nagrywających różne

ważne wydarzenia. Między

innymi był użyty do nagrania

uroczystości koronacji angiel−

skiej królowej Elżbiety II.

Przełomowym wydarze−

niem w rozwoju firmy i nie−

zwykle istotnym dla świato−

wej elektroniki było wypro−

dukowanie w 1955 roku pierwszych tranzystorowych odbiorników radio−

wych − model TR55. Jak wiadomo, tranzystor wynaleziono w amerykańs−

kim ośrodku Bell Laboratories w roku 1947, natomiast pierwszym produ−

centem tranzystorów stała się amerykańska firma Western Electric Co. So−

ny wykupił licencję Western Electric Co i uruchomił produkcję tranzystorów

w Japonii w roku 1954. Trzeba dodać, że pierwsze tranzystory w tamtych

latach były wytwarzane z germanu i miały niewielką górną częstotliwość

pracy, umożliwiającą ich stosowanie tylko we wzmacniaczach na pasmo

akustyczne.

Do produkcji tranzystorów stosowano wówczas technologię stopową,

która nie daje możliwości wytwarzania cienkiej bazy tranzystora. Jednak

z rozrzutu technologicznego wynikało, że około 5% wytwarzanych tranzys−

torów miało na tyle cienką bazę, że ich częstotliwość pracy sygnału sięgała

zakresu radiowego. Stopniowo zwiększono uzysk produkcyjny tranzysto−

rów w.cz. i była to już zasługa prac rozwojowych prowadzonych w laborato−

riach Sony.

Odbiorniki TR55 znalazły się na rynku w roku 1955 w cenie 18.900 je−

nów. Jednakże prawdziwy podbój świata zaczął się dwa lata później (1957),

gdy pierwsze radia “kieszonkowe” TR−63 wyeksportowano do Stanów

Zjednoczonych. W tym czasie na rynku światowym pojawili się również in−

ni producenci odbiorników tranzystorowych, ale model TR−63 i następne

z tej serii TR−610 oraz TR−620 osiągnęły największy sukces rynkowy.

W Stanach Zjednoczonych zdarzył się zabawny epizod, który dobrze

przysłużył się budowaniu renomy odbiorników Sony. Otóż w Nowym Jorku

dokonano włamania do hurtowni skąd rabusie ukradli 4000 szt. odbiorni−

ków TR−63 pozostawiając nietknięte odbiorniki innych producentów. The

New York Times i inne gazety przedstawiły ten incydent jako nieprzypadko−

wy wybór najlepszych towarów spośród wszystkiego co było na składzie.

Po modelu TR−63 Sony wprowadził na rynek pierwsze na świecie radio

tranzystorowe z zakresem fal krótkich − był to model TR−62. Pierwszy na

świecie odbiornik radiowy FM/AM był również produkcji Sony (model TR−

151).

Idąc “za ciosem” w roku 1959 Sony wyprodukował pierwszy na świecie

telewizor tranzystorowy − model 8−301. Ekran miał przekątną 8 cali (ok. 20

cm). Było to urządzenie przenośne zasilane z baterii, choć możliwe było

również zasilanie sieciowe. Na rynku japońskim model 8−301 był oferowany

w cenie 69.800 jenów. Jako, ciekawostkę odnotujemy fakt, że prezydent J.

F. Kennedy używał taki telewizor na jachcie “Honey Fitz”. Prawdziwym

przebojem rynkowym okazał się wyprodukowany w 1962 roku model 5−

303, wówczas najmniejszy i najlżejszy telewizor na świecie. Stało się jasne,

że oprócz “wielkoekranowych’ odbiorników do oglądania telewizji w gronie

rodzinnym, wielką przyszłość mają też małe przenośne odbiorniki. W poło−

wie lat sześćdziesiątych pojawiły się po raz pierwszy możliwości stosowa−

nia układów scalonych w sprzęcie RTV. I tym razem Sony był pierwszy,

wprowadzając na rynek w roku 1966 pierwsze na świecie radio tranzystoro−

we ICR−100. Układ scalony zastosowany w tym odbiorniku miał oznaczenie

CX−001 i zawierał 14 tranzystorów, 4 diody oraz 14 rezystorów. Radio miało

miniaturowe rozmiary: 31x58x18mm i ważyło zaledwie 90 gramów.

Wiesław Marciniak

TR−610.

Nazwa “Sony” jest zbitką dwóch słów

angielskich − “sonus” jako słowa źródłowego

dla “sonic” i ”sound” (dźwięk) oraz “sonny”

(synek, mój drogi). Zmiana pierwotnej nazwy

firmy z japońskiej na angielską Sony dokonała

się w połowie lat pięćdziesiątych i miała swoje

głębokie uzasadnienie. W tamtych czasach

zarobki w Japonii były jeszcze bardzo niskie,

a więc chłonność rynku wewnętrznego była

niewielka. Trzeba więc było ruszyć na podbój

rynków Ameryki i Europy, gdzie jednakże

“Made in Japan” kojarzono z tandetnymi

wyrobami niskiej jakości (tak, tak, były takie

czasy). “Zachodnia” nazwa Sony nie

wywoływała wprost takich skojarzeń, a przy tym

była łatwa do zapamiętania na całym świecie.

Oczywiście, sama nazwa nic by nie pomogła,

gdyby nie fakt, że wyroby Sony od początku

odznaczały się niezawodnie wysoką jakością.

Telewizor 8−303.