Kodeks Morski 2010.pdf

INFOR

Page 1 of 51

Stan prawny na 3 lutego 2010 r.

Uwzględniono Dziennik Ustaw z 2010 r. nr 13 z dnia 29 stycznia 2010 r. oraz Monitor Polski z 2010 r. nr 5 z dnia 1 lutego

2010 r.

Dziennik Ustaw Rok 2009 Nr 217 poz. 1689

wersja obowiązująca od 21.12.2009

(Tekst opracowany przez INFOR)

USTAWA

z dnia 18 września 2001 r.

Kodeks morski

Tytuł I

Przepisy ogólne

Art. 1. [Zakres regulacji] § 1. Kodeks morski reguluje stosunki prawne związane z Ŝeglugą morską.

§ 2. W stosunkach cywilnoprawnych związanych z Ŝeglugą morską stosuje się – w braku odpowiednich

przepisów Kodeksu morskiego – przepisy prawa cywilnego.

§ 3. Stosunki pracy na statkach morskich, sprawy bezpieczeństwa morskiego, zapobieganie

zanieczyszczaniu morza przez statki oraz inne sprawy w zakresie nieuregulowanym przepisami Kodeksu

morskiego regulują odrębne przepisy.

Art. 2. [Statek morski] § 1. Statkiem morskim jest kaŜde urządzenie pływające przeznaczone lub

uŜywane do Ŝeglugi morskiej, zwane dalej „statkiem”.

§ 2. Statkiem morskim w budowie jest statek, którego stępkę połoŜono lub wykonano równorzędną pracę

konstrukcyjną w miejscu wodowania, aŜ do zakończenia budowy.

Art. 3. [Morski statek handlowy] § 1. Kodeks morski stosuje się do morskich statków handlowych.

§ 2. Morskim statkiem handlowym jest statek przeznaczony lub uŜywany do prowadzenia działalności

gospodarczej, a w szczególności do: przewozu ładunku lub pasaŜerów, rybołówstwa morskiego lub

pozyskiwania innych zasobów morza, holowania, ratownictwa morskiego, wydobywania mienia zatopionego

w morzu, pozyskiwania zasobów mineralnych dna morza oraz zasobów znajdującego się pod nim wnętrza

Ziemi.

Art. 4. [Statki do celów naukowo-badawczych] Do statków morskich uŜywanych wyłącznie do celów

naukowo-badawczych, sportowych lub rekreacyjnych stosuje się Kodeks morski z wyjątkiem przepisów o

przewozie ładunku lub pasaŜerów oraz przepisów o awarii wspólnej.

Art. 5. [Statki pełniące specjalną słuŜbę państwową] § 1. Do statków morskich pełniących wyłącznie

specjalną słuŜbę państwową stosuje się Kodeks morski z wyjątkiem przepisów o przewozie ładunku lub

pasaŜerów, o awarii wspólnej i o przywilejach na statku.

§ 2. Do statków pełniących specjalną słuŜbę państwową zalicza się w szczególności statki:

hydrograficzne, dozorcze, poŜarnicze, telekomunikacyjne, celne, sanitarne, szkolne, pilotowe, statki uŜywane

wyłącznie do ratowania Ŝycia na morzu lub do łamania lodów.

Art. 6. [Statki Marynarki Wojennej, StraŜy Granicznej i Policji] § 1. Z zastrzeŜeniem wyjątków

przewidzianych w ustawie, nie stosuje się Kodeksu morskiego do jednostek pływających Marynarki Wojennej,

StraŜy Granicznej oraz Policji.

§ 2. Przepisów Kodeksu morskiego o przewozie ładunku lub pasaŜerów nie stosuje się do transportów

wojskowych morskimi statkami handlowymi, chyba Ŝe strony umowy przewozu morskiego postanowią inaczej.

Art. 7. [Armator] Armatorem jest ten, kto we własnym imieniu uprawia Ŝeglugę statkiem morskim

własnym lub cudzym.

Art. 8. [Terminy przedawnienia roszczeń] § 1. Terminy przedawnienia roszczeń ze stosunków

regulowanych Kodeksem morskim mogą być przedłuŜane umową stron zawartą na piśmie po zaistnieniu

zdarzenia, z którego wynikło roszczenie.

§ 2. Przepis § 1 nie dotyczy roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu lub wyrokiem

sądu polubownego, a takŜe ugodą zawartą przed tymi sądami.

Tytuł II

Statek morski

DZIAŁ I

Polska przynaleŜność statku

cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=l&v=IB&d=IB&s=IB (Dz.U.2009.217.1689):I...

2010-04-01

INFOR

Page 2 of 51

Art. 9. [śegluga pod polską banderą] § 1. śeglugę pod polską banderą moŜe uprawiać tylko statek o

polskiej przynaleŜności.

§ 2. (uchylony).

§ 3. Terenowy organ administracji morskiej, na którego obszarze działania znajduje się port rozpoczęcia

podróŜy, moŜe w uzasadnionych przypadkach zezwolić na wykonywanie przez czas oznaczony stałego

przewozu między portami polskimi przez statek podnoszący banderę państwa innego niŜ państwo

członkowskie Unii Europejskiej.

Art. 10. [Statek o polskiej przynaleŜności] § 1. Statkiem o polskiej przynaleŜności jest:

1) statek stanowiący polską własność, o którym mowa w art. 73 § 1 i 2;

2) statek uwaŜany za stanowiący polską własność, o którym mowa w art. 73 § 3;

2a) statek niestanowiący polskiej własności, który uzyskał polską przynaleŜność zgodnie z

rozporządzeniem nr 613/91 (EWG) z dnia 4 marca 1991 r. w sprawie transferu statków z jednego

rejestru do drugiego wewnątrz Wspólnoty (Dz. Urz. WE L 68 z 15.03.1991, z późn. zm.);

3) statek niestanowiący polskiej własności, który czasowo uzyskał polską przynaleŜność, o którym mowa w

art. 13 § 1.

§ 2. Przepisy niniejszego działu dotyczące statku stanowiącego polską własność stosuje się do statków

uwaŜanych za stanowiące polską własność.

Art. 11. [Obowiązek podnoszenia polskiej bandery] § 1. Statek o polskiej przynaleŜności jest

obowiązany podnosić polską banderę.

§ 2. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej moŜe, w drodze rozporządzenia, zwolnić niektóre

rodzaje statków o polskiej przynaleŜności z obowiązku podnoszenia bandery. Zwolnienie nie moŜe dotyczyć

statków uprawiających Ŝeglugę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 12. [Oznaczanie statku] § 1. Statek o polskiej przynaleŜności oznacza się nazwą na dziobie, z

kaŜdej burty i na rufie. Pod nazwą na rufie powinna być uwidoczniona nazwa portu macierzystego statku.

§ 2. Właściciel nadaje statkowi nazwę i wskazuje port morski jako port macierzysty statku. Nazwa

podlega zatwierdzeniu przez dyrektora urzędu morskiego właściwego dla portu macierzystego statku, w

drodze decyzji administracyjnej, z zastrzeŜeniem § 2a.

§ 2a. Nazwa statku morskiego uŜywanego wyłącznie do celów sportowych lub rekreacyjnych o długości

kadłuba do 24 m podlega zatwierdzeniu, w drodze decyzji administracyjnej, przez zarząd polskiego związku

sportowego, o którym mowa w art. 23 § 3.

§ 3. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej określi, w drodze rozporządzenia, tryb

postępowania w sprawach nadawania i zatwierdzenia nazwy statku, uwzględniając konieczność jego

indywidualizacji.

§ 4. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej moŜe określić, w drodze rozporządzenia, inny niŜ

wskazany w § 1 sposób oznaczania niektórych statków, mając na względzie ich rodzaj, przeznaczenie i

rodzaj Ŝeglugi.

Art. 13. [Uzyskanie polskiej przynaleŜności na czas oznaczony] § 1. Statek niestanowiący polskiej

własności moŜe uzyskać polską przynaleŜność na czas oznaczony, jeŜeli wnioskodawca łącznie spełni

następujące wymogi:

1) jest osobą prawną mającą w Rzeczypospolitej Polskiej siedzibę lub oddział bądź jest osobą fizyczną

zamieszkałą w Rzeczypospolitej Polskiej lub mającą w Rzeczypospolitej Polskiej oddział;

2) przedstawi umowę najmu lub dzierŜawy statku bądź inną umowę, na podstawie której będzie mógł

uprawiać Ŝeglugę statkiem we własnym imieniu;

3) zobowiąŜe się, Ŝe będzie prowadził działalność armatorską w Rzeczypospolitej Polskiej;

4) złoŜy urzędowo poświadczony odpis lub wyciąg ze stałego rejestru statków, zawierający opis statku,

oznaczenie właściciela oraz inne dane z tego rejestru, a w szczególności wpisane prawa zastawu i

ograniczenia w rozporządzaniu statkiem;

5) przedstawi pisemną zgodę właściwych organów państwa stałego rejestru statków, właściciela statku i

wszystkich wierzycieli hipotecznych na nadanie statkowi polskiej przynaleŜności oraz zapewnienie

właściwych organów państwa stałego rejestru statku, Ŝe w czasie trwania polskiej przynaleŜności statek

nie będzie uprawniony do podnoszenia bandery tego państwa;

6) wskaŜe port macierzysty statku w Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 2. Statek niestanowiący polskiej własności uzyskuje czasową polską przynaleŜność przez wpis do

cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=l&v=IB&d=IB&s=IB (Dz.U.2009.217.1689):I...

2010-04-01

INFOR

Page 3 of 51

rejestru okrętowego, na podstawie postanowienia izby morskiej stwierdzającego okres przynaleŜności.

Art. 14. [Podleganie polskiemu prawu] Armator prowadzący w Rzeczypospolitej Polskiej działalność

za pośrednictwem oddziału podlega, w zakresie spraw związanych z uprawianiem Ŝeglugi statkiem, który

uzyskał czasową polską przynaleŜność, polskiemu prawu i jurysdykcji sądów polskich w takim zakresie, w

jakim podlega im osoba mająca w Rzeczypospolitej Polskiej siedzibę lub miejsce zamieszkania.

Art. 15. [Obowiązki armatora] Armator, którego statek uzyskał czasową polską przynaleŜność, jest

obowiązany obsadzić statek załogą zgodnie z polskimi przepisami i poddać statek polskim przepisom, w

szczególności w zakresie: pomiaru, bezpieczeństwa morskiego, dokumentów statku i ochrony środowiska.

Art. 16. [Zmiana nazwy statku] Nazwa statku, który uzyskał czasową polską przynaleŜność, moŜe być

zmieniona tylko za zgodą właściwych władz państwa stałego rejestru statku oraz jego właściciela i wierzycieli

hipotecznych.

Art. 17. [Utrata czasowej przynaleŜności] § 1. Statek niestanowiący polskiej własności traci uzyskaną

czasową polską przynaleŜność, jeŜeli:

1) przestanie być spełniany którykolwiek z wymogów wymienionych w art. 13 § 1;

2) upłynie okres, na jaki uzyskał przynaleŜność, i okres ten nie zostanie przedłuŜony;

3) wniesie o to armator statku;

4) armator statku nie przestrzega przepisów niniejszego działu;

5) zostanie wydana decyzja w trybie art. 18.

§ 2. Utrata przez statek czasowej polskiej przynaleŜności następuje z dniem wykreślenia statku z

polskiego rejestru okrętowego, na podstawie postanowienia izby morskiej.

Art. 18. [Decyzja w sprawie czasowej przynaleŜności] Minister właściwy do spraw gospodarki

morskiej moŜe wydać decyzję o utracie czasowej polskiej przynaleŜności statku, jeŜeli wymaga tego interes

państwa, a w szczególności interes polskiej gospodarki morskiej. Z tych samych względów minister właściwy

do spraw gospodarki morskiej moŜe wydać decyzję sprzeciwiającą się uzyskaniu przez statek czasowej

polskiej przynaleŜności.

Art. 19. [Zawieszenie polskiej przynaleŜności] § 1. Polska przynaleŜność statku stanowiącego polską

własność moŜe być zawieszona na wniosek właściciela.

§ 2. Właściciel statku wskazuje we wniosku okres zawieszenia, rejestr, do którego statek będzie

wpisany, oraz przedstawia pisemną zgodę wierzycieli hipotecznych na zawieszenie polskiej przynaleŜności

statku.

§ 3. Postanowienie o zawieszeniu wydaje izba morska, ustalając okres zawieszenia.

§ 4. Wpis stwierdzający zawieszenie staje się skuteczny z dniem zawiadomienia izby morskiej przez

właściciela statku o uzyskaniu przez statek obcej przynaleŜności.

§ 5. W okresie zawieszenia polskiej przynaleŜności statek nie moŜe podnosić polskiej bandery.

Art. 20. [Zmiana nazwy w okresie zawieszenia] Nazwa statku stanowiącego polską własność, którego

polska przynaleŜność została zawieszona, nie moŜe być zmieniona w okresie zawieszenia bez zgody jego

właściciela i wierzycieli hipotecznych. Portem macierzystym takiego statku powinien być port państwa

czasowej przynaleŜności statku.

Art. 21. [Ustanie zawieszenia polskiej przynaleŜności] § 1. Zawieszenie polskiej przynaleŜności

statku stanowiącego polską własność ustaje po upływie okresu zawieszenia lub, na wniosek właściciela,

przed upływem tego okresu albo na skutek utraty przez statek czasowej przynaleŜności obcego państwa, z

zastrzeŜeniem § 2.

§ 2. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej moŜe, ze względów określonych w art. 18, wydać

decyzję o ustaniu zawieszenia polskiej przynaleŜności statku lub sprzeciwiającą się zawieszeniu.

§ 3. Ustanie zawieszenia polskiej przynaleŜności statku stanowiącego polską własność następuje z

dniem wykreślenia w stałym rejestrze okrętowym wpisu o zawieszeniu, na podstawie postanowienia izby

morskiej.

Art. 22. [Stały rejestr statku] Ilekroć w przepisach niniejszego działu mówi się o stałym rejestrze statku,

rozumie się przez to rejestr prowadzony w państwie, do którego przynaleŜność została zawieszona, w którym

wpisany jest właściciel statku oraz prawa zastawu i ograniczenia w rozporządzaniu statkiem.

DZIAŁ II

Rejestr okrętowy

cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=l&v=IB&d=IB&s=IB (Dz.U.2009.217.1689):I...

2010-04-01

INFOR

Page 4 of 51

Art. 23. [Rejestr okrętowy] § 1. Statek stanowiący polską własność podlega obowiązkowi wpisu do

polskiego rejestru okrętowego prowadzonego przez izbę morską właściwą dla portu macierzystego statku, z

zastrzeŜeniem § 2 i 3.

§ 2. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje statków

stanowiących polską własność niepodlegających obowiązkowi wpisu do rejestru okrętowego. Zwolnienie nie

moŜe dotyczyć statków uprawiających Ŝeglugę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 3. Statek morski stanowiący polską własność, uŜywany wyłącznie do celów sportowych lub

rekreacyjnych, o długości kadłuba do 24 m, podlega obowiązkowi wpisu do polskiego rejestru jachtów

prowadzonego przez polski związek sportowy, o którym mowa w art. 7 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o

sporcie kwalifikowanym (Dz. U. Nr 155, poz. 1298, z późn. zm.).

§ 4. Statek, który nie podlega obowiązkowi wpisu do rejestru okrętowego, a takŜe statek w budowie,

moŜe być wpisany do rejestru okrętowego na wniosek właściciela.

§ 5. Statek, o którym mowa w art. 73, wpisuje się do rejestru okrętowego na wniosek właściciela lub

wszystkich współwłaścicieli.

§ 6. Statek budowany w Rzeczypospolitej Polskiej moŜe być wpisany do rejestru okrętowego, jeŜeli

połoŜona została jego stępka lub wykonana została równorzędna praca konstrukcyjna w miejscu wodowania.

Dotyczy to równieŜ statku w budowie niestanowiącego polskiej własności. Rejestr okrętowy statku w budowie

prowadzi izba morska właściwa dla miejsca budowy statku.

Art. 24. [Statki niestanowiące polskiej własności] § 1. Statek niestanowiący polskiej własności ani

nieuwaŜany za stanowiący polską własność wpisuje się do rejestru okrętowego na wniosek armatora, po

spełnieniu wymagań określonych w art. 13 § 1, z zastrzeŜeniem § 2.

§ 2. Do rejestrów, o których mowa w art. 23, moŜe być wpisany statek będący własnością obywatela

państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub osoby prawnej mającej siedzibę w państwie członkowskim Unii

Europejskiej, z zastrzeŜeniem art. 73a.

§ 3. Rejestr okrętowy statków, o których mowa w § 1, prowadzi izba morska właściwa dla portu

polskiego wskazanego przez armatora jako port macierzysty statku.

Art. 25. [Forma rejestru] Rejestr okrętowy składa się z ksiąg rejestrowych prowadzonych odrębnie dla

statków:

1) stanowiących polską własność i uwaŜanych za stanowiące polską własność (rejestr stały);

2) które uzyskały czasową polską przynaleŜność (rejestr tymczasowy);

3) w budowie (rejestr statków w budowie).

Art. 26. [Opłaty rejestrowe] § 1. Za czynności rejestrowe, o których mowa w art. 23 § 1, pobiera się

opłaty rejestrowe, które stanowią dochód budŜetu państwa, natomiast opłaty za czynności, o których mowa w

art. 23 § 3, stanowią dochód właściwego polskiego związku sportowego prowadzącego rejestr jachtów.

§ 2. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb

prowadzenia polskiego rejestru jachtów, wzór dokumentu rejestracyjnego i wysokość opłat rejestrowych, z

uwzględnieniem odpowiednio przepisów art. 29 ustawy i zasady proporcjonalności opłat.

Art. 27. [Wpis zagranicznego statku do rejestru] § 1. Statek wpisany do rejestru stałego za granicą

moŜe być wpisany do rejestru stałego w Rzeczypospolitej Polskiej dopiero po wykreśleniu z rejestru

zagranicznego.

§ 2. Statek wpisany do rejestru stałego za granicą moŜe być wpisany do rejestru tymczasowego w

Rzeczypospolitej Polskiej dopiero po zawieszeniu jego dotychczasowej przynaleŜności.

§ 3. Wpis do rejestru zagranicznego statku stanowiącego polską własność lub statku uwaŜanego za

stanowiący polską własność nie wywołuje skutków prawnych przed wykreśleniem tego statku z polskiego

rejestru okrętowego.

§ 4. Czasowe nadanie statkowi, o którym mowa w § 3, obcej przynaleŜności nie wywołuje skutków

prawnych przed dokonaniem w polskim rejestrze okrętowym wpisu zawieszającego polską przynaleŜność.

Art. 28. [Zasada jawności] Rejestry, o których mowa w art. 23 i 39 § 1, są jawne. Osoby

zainteresowane mogą Ŝądać poświadczonych wyciągów i odpisów z rejestrów.

Art. 29. [Dane wpisywane do rejestru] § 1. W rejestrze stałym wpisuje się:

1) kolejny numer rejestrowy statku i datę dokonania wpisu;

2) nazwę lub oznaczenie identyfikacyjne i numer identyfikacyjny nadany przez międzynarodową organizację

morską, międzynarodowy sygnał wywoławczy oraz rodzaj i przeznaczenie statku;

cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=l&v=IB&d=IB&s=IB (Dz.U.2009.217.1689):I...

2010-04-01

INFOR

Page 5 of 51

3) poprzednią nazwę lub oznaczenie identyfikacyjne oraz dane dotyczące poprzedniego rejestru i datę

wykreślenia z tego rejestru;

4) nazwę portu macierzystego statku;

5) rok, miejsce budowy i nazwę stoczni, jeŜeli dane te są znane, oraz określenie głównego materiału

kadłuba statku i rodzaju napędu statku;

6) wymiary główne (rejestrowe) oraz pojemność statku;

7) oznaczenie i adres właściciela lub wszystkich współwłaścicieli statku z określeniem ich udziałów we

współwłasności oraz podstawę nabycia własności statku;

8) oznaczenie i adres armatora statku;

9) hipotekę morską i ograniczenia w rozporządzaniu statkiem;

10) stwierdzenie przez izbę morską polskiej przynaleŜności statku;

11) stwierdzenie przez izbę morską zawieszenia polskiej przynaleŜności statku;

12) podstawę i datę wykreślenia statku z rejestru.

§ 2. W rejestrze tymczasowym, oprócz danych wymienionych w § 1 pkt 1–8, 10 i 12, wpisuje się:

1) poprzednią przynaleŜność statku i datę jej zawieszenia;

2) okres, na jaki statek uzyskał polską przynaleŜność;

3) oznaczenie i adres przedstawiciela armatora w Rzeczypospolitej Polskiej, jeŜeli taki został ustanowiony.

§ 3. W rejestrze statków w budowie wpisuje się:

1) kolejny numer rejestrowy statku w budowie i datę dokonania wpisu;

2) oznaczenie identyfikacyjne statku w budowie;

3) nazwę stoczni budującej statek;

4) oznaczenie i adres właściciela statku w budowie;

5) oznaczenie umowy o budowę statku;

6) hipotekę morską.

§ 4. KaŜda zmiana danych w rejestrze okrętowym podlega wpisowi.

Art. 30. [Wpis do rejestru okrętowego] § 1. Wpis do rejestru okrętowego następuje na podstawie

zgłoszenia zainteresowanych, chyba Ŝe prawo przewiduje wpis na wniosek albo z urzędu.

§ 2. Do zgłoszenia zmian podlegających wpisowi w stosunku do statków stanowiących polską własność i

statków uwaŜanych za stanowiące polską własność, wpisanych do rejestru okrętowego, obowiązany jest

właściciel statku.

Art. 31. [Wykreślenie z rejestru] § 1. Wykreśla się z rejestru okrętowego statek, który:

1) zatonął lub uległ zniszczeniu;

2) zaginął;

3) utracił polską przynaleŜność;

4) utracił charakter statku morskiego.

§ 2. W przypadkach określonych w § 1 wykreślenie statku z rejestru okrętowego wymaga zgody

wierzyciela hipotecznego wyraŜonej na piśmie.

§ 3. Wykreśla się z rejestru statków w budowie statek, który:

1) uległ zniszczeniu w trakcie budowy albo którego budowa została zaniechana;

2) został wpisany do rejestru stałego w Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą.

§ 4. W przypadkach określonych w § 3 wykreślenie wymaga zgody wierzyciela wyraŜonej na piśmie,

chyba Ŝe statek w budowie został wpisany do rejestru stałego w Rzeczypospolitej Polskiej, a ciąŜąca na nim

hipoteka morska została wpisana do tego rejestru z urzędu.

Art. 32. [Uznanie statku za zaginiony] Statek uwaŜa się za zaginiony, jeŜeli w ciągu liczonego

podwójnie okresu niezbędnego w normalnych warunkach do przejścia do portu przeznaczenia z miejsca, z

którego nadeszła ostatnia wiadomość o statku, nie zawinął on do tego portu ani nie nadeszła Ŝadna kolejna

wiadomość o statku. Okres wymagany do uznania statku za zaginiony nie moŜe być krótszy niŜ miesiąc ani

cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=l&v=IB&d=IB&s=IB (Dz.U.2009.217.1689):I...

2010-04-01

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: