Szkółkarstwo - JODŁY (CZ.pdf - Szkółkarstwo-magazyn - wywrotowy

15.12.2011

Szkókarstwo - JODY (CZ. I)

Szukaj:

w roku: wsstkie w kategorii:

wsstkie

sukaj

ROLINY OZDOBNE

JODŁY (CZ. I)

mgr Adam Marosz

Numer: 06/2002

Jodły to zimozielone drzewa występujące na półkuli północnej, głównie we wschodniej Azji i

Ameryce Północnej. Na świecie znane jest około 50 gatunków i ponad 150 odmian (naleą

jednak zaledwie do 15 gatunków) z tego rodzaju. W Polsce w warunkach naturalnych

występuje tylko jodła pospolita (Abies alba), a najpiękniejsze bory jodłowe znajdują się w

Górach Świętokrzyskich, w Karpatach i na Roztoczu.

Opis rodzaju

Wszystkie gatunki jodeł tworzą wysokie drzewa stokowatych, bardzo regularnych koronach oraz zazwyczaj

cienkiej, gładkiej korze, barwy popielatej lub szarej. Igły jodeł są przewanie krótkie (1–3 cm długości), od

spodu jaśniejsze, z dwoma kredowobiałymi paskami (lub ich spodnia strona jest cała kredowobiała)

woskowego nalotu. Dłusze igły (3–6 cm) występują u jodeł: jednobarwnej ( A. concolor ), japońskiej ( A.

firma ) oraz olbrzymiej ( A. grandis ). Igły ułoone są przewanie grzebieniasto wzdłu pędów (np. u jodły

pospolitej) lub dookoła nich (np. u jodeł hiszpańskiej — A. pinsapo i numidyjskiej — A. numidica ).

Wszystkie jodły są jednopienne — szyszkowate kwiaty eńskie i kotkowate męskie znajdują się na tym

samym osobniku. Szyszki — wzniesione, czasami dość due (np. u A. procera ) — po dojrzeniu rozpadają się

na drzewie uwalniając nasiona, tak e na pędach pozostają tylko osie szyszek (trzpienie). Jest to jedna z

cech odróniających jodły od świerków. Drugi łatwy sposób identyfikacji tych gatunków polega na delikatnym

odrywaniu igieł od pędu — u jodeł pozostawiają one ślad (tzw. stopkę), natomiast u świerków odrywają się z

kawałkiem skórki pozostawiając ranę.

Wymagania i zastosowanie

W celach dekoracyjnych uprawia się u nas powszechnie kilkanaście taksonów, głównie jodłę koreańską (A.

koreana) i jej odmiany, pozostałe mają mniejsze znaczenie i są rzadko produkowane.

Kilka gatunków jodeł ma istotne znaczenie w leśnictwie, a ich drewno stanowi cenny surowiec. W Europie

takim drzewem jest jodła pospolita, w Ameryce Północnej jodły: jednobarwna ( A. concolor ), górska ( A.

lasiocarpa ) i szlachetna ( A. procera ), w Azji — jodła nikko ( A. homolepis ), A. fabri oraz A. spectabilis .

Niektóre gatunki naleą do podstawowych drzew uytkowanych do produkcji choinek, Na Zachodzie uprawia

się w tym celu przede wszystkim jodły: kaukaską ( A. nordmanniana ) i Frasera ( A. fraseri ), a ostatnio take

szlachetną oraz olbrzymią ( A. grandis ).

Jodły są atrakcyjne ze względu na bardzo regularną budowę koron. Rosnąc swobodnie długo utrzymują

najnisze gałęzie. Są jednak dość wraliwe na suche, zanieczyszczone powietrze i wymagają yźniejszych

gleb. Wszystkie uprawiane u nas gatunki, poza jodłą koreańską, balsamiczną ( A. balsamea ) oraz Frasera,

osiągają due rozmiary i z tego powodu nie nadają się do małych ogrodów. Sporą atrakcją u jodeł są

początkowo szyszkowate kwiatostany eńskie (najczęściej purpurowoczerwone), a później niedojrzałe

szyszki, których barwa moe być zielonkawa, niebieskawa, purpurowofioletowa. Najcenniejsze są te gatunki i

odmiany, które zaczynają zawiązywać szyszki w młodym wieku, nieraz jeszcze w szkółce (np. jodła

koreańska, jodła Veitcha — A. veitchii — oraz ich mieszaniec jodła Arnolda — A. arnoldiana , fot. 1).

JODŁY ARNOLDA, KOREAŃSKA I VEITCHA ORAZ ICH ODMIANY*

www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=314

1/4

15.12.2011

Szkókarstwo - JODY (CZ. I)

* pozostałe gatunki jodły przedstawimy w II częci artykułu ("Szkółkarstwo" 1/2003)

www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=314

2/4

15.12.2011

Szkókarstwo - JODY (CZ. I)

www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=314

3/4

15.12.2011

Szkókarstwo - JODY (CZ. I)

Fot. 1. Szyszki Abies x arnoldiana

Fot. 2. Abies arnoldiana 'Jan Paweł II'

Fot. 3. Abies koreana 'Aurea'

Fot. 4. Abies koreana 'Blauer Pfiff'

Fot. 5. Abies koreana 'Cis'

Fot. 6. Abies koreana 'Compact Dwarf'

Fot. 7. Abies koreana 'Golden Glow'

Fot. 8. Abies koreana 'Luminetta'

Fot. 9. Abies koreana 'Oberon'

Fot. 10. Abies koreana 'Prostrate Beauty'

Fot. 11. Abies koreana 'Silberglanz'

Fot. 12. Abies koreana 'Silberlocke'

Fot. 13. Abies koreana 'Silver Show'

Fot. 14. Abies koreana 'Tundra'

Fot. 15. Abies veitchii 'Heddergott'

Fot. 16. Abies veitchii 'Pendula Helmers'

powrót

Hasło Ogrodnicze | plantpress.pl | kontakt

NOTA PRANA

Materiały umieszczone na portalu www.szkolkarstwo.pl objęte są ochroną wynikającą z ustawy z dnia 4

lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a właścicielem ich autorskich praw

majątkowych jest Plantpress sp. z o.o z siedzibą w Krakowie.

Plantpress sp. z o.o z siedzibą w Krakowie zastrzega w rozumieniu art. 25 ust.1 pkt.1 ustawy z dnia 4

lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, i dalsze rozpowszechnianie aktualnych

artykułów opublikowanych na portalu www.szkolkarstwo.pl jest zabronione niezalenie od celu w jakim

rozpowszechnienie miałoby nastąpić, lub uytego środka przekazu.

www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=314

4/4

Szkółkarstwo - JODŁY (CZ.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: